Raport: Aktualna sytuacja migrantek i migrantów w Polsce

Jak zmieniła się sytuacja cudzoziemców w Polsce po 24 lutego 2022 r.? Czy cudzoziemcy, którzy przybyli do naszego kraju są dyskryminowani ze względu na swoje pochodzenie? 

Przedstawiamy Państwu raport zespołu Polskiego Instytutu Współpracy Obywatelskiej, przygotowany w ramach projektu “Wrocław przeciwko dyskryminacji migrantów”.

Wersja RU

«Przeprowadziliśmy własne badania dotyczące aktualnej sytuacji cudzoziemców w Polsce. Naszym celem jest analiza rzeczywistej sytuacji migrantek i migrantów przebywających w kraju, a następnie na podstawie wyników badań pomoc organom państwowym i organizacjom publicznym w korygowaniu ich działań w stosunku do uchodźczyń i uchodźców oraz migrantek i migrantów.», - opowiada Prezes Zarządu Polskiego Instytutu Współpracy Obywatelskiej Maksym Wołosewicz.

Stworzyliśmy anonimową ankietę, którą mógł wypełnić każdy cudzoziemiec przebywający czasowo lub na stałe w Polsce. Skupiliśmy na migrantkach i migrantach z Ukrainy, Białorusi - to oni stanowią zdecydowaną większość odwiedzających Polskę. Przeprowadziliśmy również wywiady z ekspertkami i ekspertami, którzy na co dzień pracują z obcokrajowcami i doskonale znają ich problemy i wyzwania.

Kto wziął udział w badaniach? 

Przede wszystkim chcemy przedstawić Państwu uczestniczki i uczestników naszej ankiety: 

1. W badaniu wzięło udział 79,6% kobiet i 20,4% mężczyzn, w granicach wiekowych od 18 do 60 lat;
2. Uczestniczkami i uczestnikami badania to obywatele Ukrainy (53,8%), Białorusi (34,4%), Rosji (7,9%) oraz innych krajów (2,9%).

3. Większość respondentek i respondentów przyjechało do Polski po 24.02.2022 roku w związku z wojną na Ukrainie (55,1%).

Czy  cudzoziemcy spotykają się z dyskryminacją?

 

Odpowiedzi ekspertek i ekspertów są rozczarowujące – ich zdaniem problem dyskryminacji migrantów w kraju istnieje, a sami cudzoziemcy spotykają się z dyskryminacją często (71,4%), lub rzadko (28,6%).

Zdecydowanie lepiej sytuację oceniają sami migranci. Ponad 55% stwierdziło, że nigdy nie doświadczyło takiego problemu, a 31,5% spotyka się z nią, ale rzadko. Jednocześnie 11% migrantek i migrantów wielokrotnie borykało się z tym problemem.

 

Jakie są najczęstsze obszary występowania dyskryminacji?

 

Zgodnie z wynikami badania okazało się, że najczęściej odwiedzający mogą napotkać problemy w miejscach publicznych (40,4%), a także w zakładzie pracy (30,3%). Dość rzadko takie sytuacje mają miejsce w instytucjach państwowych i samorządach (13,5%).

 

Cudzoziemcy spotykają się z dyskryminacją w różnych miejscach: 

Jak sytuacja wygląda po 24 lutego 2022 roku? 

 

Po 24 lutym 2022 roku do Polski przybyła ogromna liczba uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy. Z jakim nastawieniem Polaków spotykali się w pierwszych miesiącach po wybuchu wojny i jak wygląda ich sytuacja obecnie? Na podstawie odpowiedzi ekspertek i ekspertów można zauważyć, że po znacznej, ale krótkotrwałej „odwilży” w nastawieniu do przyjechającym, sytuacja uległa zmianie na gorsze. Migrantki i migranci ze Wschodu są bardziej dyskryminowani niż przed wybuchem wojny. 

"Poprawiła się chwilowo sytuacja migrantów ukraińskich i jednocześnie pogorszyła sytuacja migrantów białoruskich czy rosyjskich. Obecnie sytuacja migrantów ukraińskich zaczyna się pogarszać ze względu na zewnętrzne objawy kryzysu"- stwierdził Bartłomiej Potocki, dyrektor Instytutu Praw Migrantów.

Jak przeciwdziałać dyskryminacji?

 

Zgodnie z uzyskanymi wynikami, 39,8% badanych uczestniczek i uczestników są zdeterminowani do walki z dyskryminacją poprzez znajomość swoich praw i gotowość do korzystania z nich. 19,3% liczą na pomoc prawników i polityków.

 

Zdaniem cudzoziemców: "Całkowitego wykluczenia nie da się, ale można ograniczyć. Poprzez imprezy kulturalne (kultura białoruska, ukraińska), przyspieszenie procesu rozpatrywania kart pobytu, imprezy integracyjne (darmowe kursy językowe, bezpłatne wycieczki po mieście) ."

 

Większość ekspertek i ekspertów (57,1%) są przekonani, że dyskryminację można pokonać, ale to będzie to trudno zrobić. 

W Polsce wciąż nie ma jednej instytucji odpowiedzialnej za realizację kompleksowej polityki antydyskryminacyjnej. Te kompetencje są rozdzielone między różne instytucje, na przykład:

Państwowa Inspekcja Pracy

Dotyczy naruszeń w zakładzie pracy gdy pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę.

Adres jest zależny od danego okręgu.

 

Rzecznik Praw Obywatelskich

Biuro Pełnomocnika Terenowego RPO. Zajmuje się sprawami z województw dolnośląskiego, lubuskiego i opolskiego. Adres: ul. Wierzbowa 5, 50-056 Wrocław tel. (71) 34 69 100 e-mail: wroclaw@brpo.gov.pl

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

Zespół do Spraw Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii

Departament Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych

Ul. S. Batorego 5, 02-591 Warszawa, tel. (22) 601 15 48, 601 15 38, 601 41 36

e-mail:zespol.rasizm.dw@mswia.gov.pl, www.mswia.gov.pl

Analizując odpowiedzi uczestniczek i uczestników badania, można stwierdzić, że w celu ułatwienia integracji migrantek i  migrantów w Polsce, można zorganizować różne wydarzenia kulturalne, podczas których migranci mogą poznać „zasady” życia w Polsce i lepiej poznać Polaków. Ważnym punktem w „walce z dyskryminacją” jest także podnoszenie profesjonalizmu i jakości pracy organów państwowych, które na co dzień pracują z migrantami.

 

👇 Niżej opublikowaliśmy pełny raport z naszego badania 👇